Het 'Gezamenlijk verdrag inzake een veilig beheer van bestraalde splijtstof en radioactief afval', kortweg de Joint Convention, is een internationaal verdrag dat alle aspecten van het beheer van bestraalde splijtstof en radioactief afval regelt. België heeft dit verdrag ondertekend en moet bijgevolg haar verplichtingen naleven. Op de 7de review meeting van het verdrag bespraken de deelnemende landen hoe ze elk hun verplichtingen naleven.
De Joint Convention is sinds 2001 van kracht en wil wereldwijd een hoog niveau van veiligheid verzekeren bij het beheer van bestraalde splijtstof en radioactief afval. Om dat te bereiken, moeten de deelnemende landen elke drie jaar een nationaal rapport indienen waarin ze uitleggen welke maatregelen ze hebben genomen om de verplichtingen van het verdrag uit te voeren. Alle rapporten worden tussen de deelnemende landen besproken tijdens 'review meetings', in het kader van een collegiale toetsing. De zevende review meeting vond plaats van 27 juni tot en met 8 juli 2022 in het hoofdkwartier van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) in Wenen, Oostenrijk.
Wat doet België?
Het meest recente nationale rapport voor België werd in oktober 2020 bij het IAEA ingediend. Daarop volgde een schriftelijke vraag-en-antwoordronde met de andere landen. Tijdens de review meeting afgelopen zomer heeft een Belgische delegatie met deskundigen van FANC, Bel V en NIRAS een presentatie gegeven over de Belgische situatie. Een evaluatiegroep van 11 andere landen stelde vervolgens een verslag op over wat er in België al verwezenlijkt is en wat de verdere uitdagingen zijn.
In haar verslag, dat recent werd gepubliceerd, wijst de evaluatiegroep onder meer op de hoge kwaliteit van het Belgische programma voor het beheer van bestraalde splijtstof en radioactief afval. Met name onze overeenkomst met het Groothertogdom Luxemburg om de zeer beperkte hoeveelheden Luxemburgs afval in België te beheren, met inbegrip van de berging ervan, wordt positief onthaald en als een goede praktijk en voorbeeld voor andere landen beschouwd. Het verslag benadrukt daarnaast de positieve inspanningen van de Belgische autoriteiten om het regelgevende kader te verbeteren en om al de interacties tussen het FANC en NIRAS te verduidelijken. Ook de ontwikkeling van een solide nucleair en radiologisch noodplan en de ingebruikname van de nieuwe opslagfaciliteiten bij Belgoprocess worden als positief bestempeld. Kort samengevat heeft België voldaan aan al zijn verplichtingen voor de zevende toetsingscyclus. De volgende review meeting is gepland voor 17-28 maart 2025.
Foto: © Rodolfo Quevenco/IAEA
