NIRAS organiseert regelmatig campagnes om radioactief afval op te halen bij scholen en apotheken. De meest recente ophaling vond eind januari plaats. Waarom doen we dit en over welke radioactieve bronnen gaat het?
NIRAS organiseert regelmatig campagnes om radioactief afval op te halen bij scholen en apotheken. Zo gingen we eind januari langs bij één school en twee apothekers. Door deze radioactieve bronnen op te halen, zorgen we ervoor dat ze veilig beheerd worden en geen risico meer vormen voor mens en milieu.
“In het verleden hadden veel scholen en apothekers radioactieve stoffen in hun bezit”, vertelt Eva Vandersmissen die de ophaalcampagnes coördineert. “Bij scholen ging het vooral om lespakketten met kleine radium- of thoriumbronnen en uraniumertsen, die in de jaren ’60 en ’70 gebruikt werden in de wetenschapslessen. Bij apothekers en chemielaboratoria van scholen werden ook radioactieve chemische verbindingen gebruikt.”
Deze radioactieve bronnen worden al tientallen jaren niet meer gebruikt. Vaak liggen ze dan ook stof te vergaren in oude kasten of kelders. “Hoewel ze relatief laagactief zijn, gaat het toch om radioactieve bronnen”, vervolgt Eva Vandersmissen. “En die kunnen niet zomaar bij het gewone afval terechtkomen. Ze moeten opgehaald, verwerkt en veilig beheerd worden. Daarom stuurden we in het verleden ook vragenlijsten naar alle scholen en apothekers in België. Om zo te weten te komen of ze in het bezit waren van radioactieve bronnen.”
Minder ophaalrondes
De kosten voor de ophaling en het beheer van het radioactieve afval worden gedragen door de scholen en apotheken. Net zoals dat gebeurt bij elke andere afvalproducent. Eva Vandersmissen: “Door deel te nemen aan een gezamenlijke ophaalcampagne liggen de transportkosten per deelnemer wel lager dan voor een individuele ophaling. Bovendien gebeurt de ophaling in samenwerking met het FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle), die het afval ter plaatse gratis gaat karakteriseren en verpakken, waarna NIRAS zelf alle nodige documenten opstelt. Op die manier verlaagt de drempel voor de scholen en apothekers om zich te ontdoen van het nog aanwezige afval.”
De eerste ophaalcampagne bij apothekers vond plaats in 2006, het jaar nadien volgde de eerste scholencampagne. Eind januari vond de meest recente ophalingsronde plaats. Eva Vandersmissen: “Toen zijn we langsgegaan bij één school en twee apothekers. Op termijn verwachten we dat er minder en minder ophaalrondes nodig zullen zijn. Logisch, want eens de radioactieve bronnen opgehaald zijn, komen er geen nieuwe terug.”