WAT ZIJN NUCLEAIRE PASSIVA?

De stopzetting van een nucleaire activiteit brengt kosten met zich mee. Deze kosten hebben enerzijds te maken met de sanering en declassering van de stopgezette installaties, en anderzijds met het beheer van het radioactieve afval dat zich nog op de site bevindt of bij deze operaties voortgebracht wordt. Maar het is mogelijk dat bij een stopzetting de geplande financiële middelen om deze nucleaire kosten te dekken ontoereikend of onbeschikbaar zijn, of zelfs helemaal niet bestaan. Er zou dan een ‘nucleair passief’ ontstaan.

WAAROM MAAKT NIRAS EEN INVENTARIS VAN DE NUCLEAIRE PASSIVA OP?

We zijn verantwoordelijk voor het duurzame beheer van radioactief afval. Volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’ moeten producenten van radioactief afval de nodige middelen ter beschikking stellen om, op het einde van hun activiteiten, bepaalde elementen te financieren:

• de declasseringsoperaties van hun installaties
• het beheer van de radioactieve stoffen en het radioactieve afval die zich nog op hun site bevinden
• het beheer van radioactief afval dat ontstaat bij deze declasseringsoperaties

Om het ontstaan van nieuwe nucleaire passiva te voorkomen, werd NIRAS in 1997 belast met het opstellen van een vijfjaarlijkse inventaris (artikel 9 van de programmawet van 12 december 1997).

HOE GAAT NIRAS TEWERK?

Onze werkwijze is als volgt:

1. We brengen alle nucleaire sites in België en installaties met radioactieve stoffen in kaart.
2. We maken een raming van de kosten voor de declasseringsoperaties van deze installaties en voor het beheer van de radioactieve stoffen en het radioactieve afval die zich nog op de site bevinden of bij deze operaties worden voortgebracht.
3. We gaan na of de exploitanten financiële middelen voorzien om deze declasseringsoperaties te financieren en om het beheer van de radioactieve stoffen en het radioactieve afval te dekken.
4. We gaan na of deze middelen voldoende zijn om al deze kosten te dekken, inclusief die van de toekomstige berging van het afval. Zo zorgen we ervoor dat de toekomstige generaties niet hoeven te betalen voor het radioactieve afval dat we vandaag produceren.
5. We controleren ook of de aangelegde voorzieningen beschikbaar zullen zijn wanneer ze nodig zijn.

WAAROM IS DE INP BELANGRIJK?

De INP is om verschillende redenen belangrijk:

• De INP geeft ons een goed beeld van de afvalhoeveelheden en de kosten die gepaard gaan met de declassering van de nucleaire installaties en het beheer van het bijhorende radioactieve afval.
• De INP geeft ons ook meer inzicht in de voorzieningen die de afvalproducenten aangelegd hebben om de kosten te financieren voor de declassering van hun installaties nadat ze hun activiteiten stopgezet hebben en het beheer van het bijhorende radioactieve afval.
• De INP informeert onze voogdij, zodat deze de maatregelen kan nemen die nodig geacht worden om te voorkomen dat er nieuwe passiva ontstaan door een gebrek aan vooruitziendheid of een onderschatting van de kosten door de exploitanten.